Huiseigenaren onverzekerd bij grote schades door klimaatverandering
Te weinig huiseigenaren—en ondernemers—realiseren zich dat schade door extreem weer, overstromingen en verzakking niet is gedekt door hun woonhuisverzekering. Het risico daarop neemt door de klimaatverandering alleen maar toe. De Autoriteit Financiële Markten luidt de noodklok.
Begin november overleggen wereldleiders in Glasgow over het beperken van klimaatverandering. Waar deze toe leidt zien we steeds vaker. Zowel ver weg—bosbranden in Australië, ongekende orkanen in de VS en woestijnvorming in vruchtbare delen van Afrika—als dichtbij. De overstromingen in Limburg en onze buurlanden eerder dit jaar leidden tot een immense schade. Tot grote schrik van de getroffenen bleek lang niet alles daarvan gedekt.
Wat is er wel en niet gedekt?
Met een recente rapportage* over dit fenomeen wil de AFM consumenten er op wijzen dat niet alle schades als gevolg van extreem weer en andere klimaatveranderingen zijn gedekt. Zij roept verzekeraars daarbij op hun klanten duidelijker te informeren over hun voorwaarden en de wijzigingen daarin. En de consument of ondernemer om hun polis te controleren op wat wel en niet is gedekt in relatie tot klimaatinvloeden. "Onderling zijn er grote verschillen", aldus de AFM.
- Neerslag en overstromingen
De polis van een inboedelverzekering dekt meestal wel directe neerslagschade, bijvoorbeeld als het dak lekt, of een auto beschadigd raakt door hagel. Bij indirecte schade gelden er soms extra voorwaarden, bijvoorbeeld als een naastgelegen sloot bij hevige regenval de boel blank zet. Schade als gevolg van het buiten zijn oevers treden van een grote rivier—zoals de Maas dit jaar—wordt nooit vergoed. Ook andere nattigheid is niet altijd gedekt. Schade aan (kelder)muren als gevolg van een stijging van het grondwater valt bijvoorbeeld doorgaans niet onder de dekking. - Beperkte dekking zonnepanelen
Meestal zijn zonnepanelen van particulieren verzekerd tegen schade door noodweer. Maar je opstalverzekering dekt niet altijd zogenaamde microscheurtjes als gevolg van hagelstenen. Deze kunnen ertoe leiden dat je minder elektriciteit opwekt—en dus meer stroom moet afnemen en betalen. Ook is er daarna grotere kans op brandgevaar. Goed om dat na een fikse hagelbui te controleren. Zie je je dan genoodzaakt maatregelen te nemen, dan zijn die helaas voor je eigen rekening, als dit punt is uitgesloten. Je polis of verzekeringsagent geeft hierover uitsluitsel. - Verzakking door droogte
Nederland kent een ingewikkelde waterhuishouding. Enerzijds is er het risico op overstromingen, tegelijkertijd lopen steeds meer woningen kans op schade door een daling van het grondwaterpeil. Als dat de fundering aantast kan dat leiden tot verzakkingen en muurscheuren of zelfs instortingsgevaar. Het gemiddelde schadebedrag beloopt dan €64.000. In Nederland lopen zo'n 750.000 tot 1 miljoen woningen risico.
Sinds vorig jaar biedt geen enkele opstalverzekering nog dekking voor funderingsschade. Het risico hierop varieert per bouwwijze en regio. Loopt jouw woning gevaar? Probeer daar dan in je financiële planning rekening mee te houden en neem zo mogelijk tijdig preventieve maatregelen. En ga je verhuizen? Ga dan na hoe het is gesteld met de fundering van een woning—en welke risico's daarvoor op termijn bestaan.
Funderingsviewer Het plan om vanaf 1 juli dit jaar een funderingslabel te verplichten bij de verkoop van een woning is ingetrokken. Wel biedt het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek informatie over welke woningen een risico lopen en wat daaraan te doen. Hun funderingsviewer geeft je een indicatie op postcodeniveau. Binnenkort komt hier een nieuwe versie van.
Bekijk het risico van jouw fundering
Rol van consument en ondernemer
In hun rapport geeft de AFM aan dat het voor consumenten en ondernemers van belang is op verschillende manieren rekening te houden met grotere schades. Bijvoorbeeld door te zorgen voor voldoende financiële buffers en goed uit te zoeken wat er wel en niet gedekt wordt door de verzekering—en alert te zijn op wijzigingen. Via de Wet tegemoetkoming schade bij rampen biedt de overheid soms een vangnet. Maar zie dit niet als vervanging van een verzekering. Als er al tot een uitkering wordt besloten dekt deze veelal niet de gehele schade.
Schade die niet is verzekerd moet de consument in principe zelf dragen.
AFM rapport*
Voor ondernemers geldt dat hun polis vaak om maatwerk vraagt om tot eenzelfde dekking te komen als die van een particulier—bij alle bovengenoemde schadegevallen.
Oproep aan nieuwe kabinet
De AFM geeft toe, dat sommige schades onverzekerbaar zijn—grote rampen zijn moeilijk te voorspellen en verzekeraars zouden bij massale vergoeding failliet kunnen gaan. Daarom stellen zij voor dat de overheid en de branche gezamenlijk naar oplossingen zoeken voor dergelijke calamiteiten. Zolang de klimaatdoelen niet gehaald worden, neemt de kans hierop alleen maar toe. Vorig jaar veroorzaakten natuurrampen wereldwijd €190 miljard schade. Nog niet de helft daarvan bleek verzekerd (€109 miljard).
Het Verbond van Verzekeraars staat positief tegenover de suggestie om samen met de overheid oplossingen te voor risico's waarvoor de burger zich niet zelf tegen kan wapenen. "Bij het beheer van het grondwaterpeil spelen bijvoorbeeld tegengestelde belangen", aldus directeur schade Geeke Feiter in gesprek met de NOS. "Dat vraagt om regie".
*) Zelf nalezen? Download hier het AFM-rapport 'De invloed van klimaatverandering op schadeverzekeringen'
Bron: Nationale Hypotheekbond