Arbeidsongeschiktheid: onderschat het niet!

Vaker dan je denkt?
Uit cijfers van het UWV blijkt dat zo’n 9% van de beroepsbevolking dit voorjaar een uitkering ontving vanwege arbeidsongeschiktheid. Dat zijn alleen mensen die in loondienst ziek werden en dat al meer dan twee jaar zijn. Zelfstandigen zijn hierin niet meegenomen. Hieronder gaan we in op werknemers. In een volgend artikel komen ondernemers / ZZP’ers aan bod.

Gevolgen voor werknemers
Voor zieke werknemers bestaat in Nederland een vangnet. Ons sociale stelsel behoort tot de beste ter wereld. Maar toch… als je er een beroep op moet doen, heeft dat financieel alsnog een flinke impact op je leven. Heb je een vast dienstverband en word je ziek? Dan moet je werkgever je twee jaar minimaal 70% loon doorbetalen. Vaak krijg je het eerste jaar 100% en pas het tweede die 70%. Eindigt je contract eerder, dan beland je per die datum in de Ziektewet (ZW).

In de Ziektewet ontvang je 70% van je laatstverdiende salaris. Maar let op, dit is beperkt tot een maximum dagloon. Per 1 juli is dit €225,57 oftewel €58.311 op jaarbasis, inclusief vakantiegeld, 13e maand, enz. Wat je meer verdiende, loop je dan mis, plus die 30% van het maximum bedrag.

Na de ziektewet
Na één jaar ZW wordt beoordeeld of je ander werk kunt doen. Is dat zo én ga je daarmee minimaal 65% van je laatste inkomen verdienen? Dan vervalt je recht op een ZW-uitkering. Je inkomen daalt in dat geval maximaal 35%. Blijf je langer dan twee jaar ziek, dan kom je mogelijk in aanmerking voor een uitkering in het kader van de WIA, de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (de opvolger van de WAO):

• Blijk je blijvend volledig arbeidsongeschikt, dan krijg je een IVA-uitkering: 75% van je laatstverdiende, of het maximum loon. Zo mis je dus 'slechts’ 25% (plus wat je boven het maximum verdiende)
• Ben je gedeeltelijk of niet-blijvend volledig arbeidsongeschikt, dan volgt de WGA: twee maanden 75% van je laatstverdiende of het maximum loon en daarna 1 tot 36 maanden 70%, afhankelijk van je arbeidsverleden. Daarna wordt het echt ingewikkeld. Men kijkt dan naar hoeveel procent je nog arbeidsongeschikt bent en wat je nog wél kunt verdienen in je oude of ander werk.
  • Is dat minimaal 65% dan vervalt de uitkering en mis je dus 35% in het ongunstigste geval.
  • Anders varieert de uitkering tussen 70% van je laatstverdiende of het maximumsalaris en 28% van het minimumloon. Mogelijk krijg je daarbij nog een toeslag of subsidie, maar een vetpot wordt het niet.

Oplossing: de WIA hiaat verzekering
Het verschil tussen je oorspronkelijke inkomen en je uitkering wordt het WIA hiaat genoemd. Tegen dit inkomensverlies kun je je op diverse manieren verzekeren. Verschillende maatschappijen hanteren daarvoor variërende namen. In hoofdzaak gaat het om WIA aanvullingsverzekeringen en WGA hiaat verzekeringen. Verdien je meer dan het eerder genoemde maximum dagloon dan kun je dat gat afdekken met een excedent-polis.

Arbeidsongeschiktheid en de hypotheek
Of je nu in loondienst bent of zelfstandige, bij arbeidsongeschiktheid gaat je inkomen flink omlaag als je er verder niets geregeld is. Uiteraard kun je daarmee in de problemen komen bij het betalen van de hypotheek (of van de huur). Tot 2023 kan een lager inkomen bovendien betekenen dat je minder belastingvoordeel van de aftrek hypotheekrente hebt. Dan nemen je netto maandlasten dus ook nog eens toe.

Naast de diverse WIA verzekeringen kun je ook een woonlastenverzekering afsluiten. Bij arbeidsongeschiktheid, maar ook bij werkloosheid, neemt die (een deel van) je woonlasten over: al dan niet tijdelijk, voor vast bedrag per maand, of een bepaald percentage. Ook hier is het even puzzelen wat het beste past bij jouw situatie en wensen.