Renteverhogingen leiden tot record aantal hypotheekaanvragen
Liet december al een piek zien voor 2021, na de jaarwisseling kregen de financieel advieskantoren het alleen maar drukker: het aantal hypotheekaanvragen steeg in januari met 38% versus begin vorig jaar. Berichten over een stijgende rente zetten huiseigenaren aan tot het over- of bijsluiten van een hypotheek. Loopt het echt zo’n vaart?
Volgens Hypotheken Data Netwerk (HDN, goed voor 85% van alle aanvragen) komt de recordgroei maar zeer ten dele doordat meer kopers op zoek zijn naar een hypotheek. Hun aantal groeide maar met twee procent. Het leeuwendeel valt terug te voeren op mensen die hun maandlasten willen verlagen, of die — om tal van redenen — geld willen vrijmaken uit de overwaarde op hun woning. Begin dit jaar houdt zes van de tien aanvragen verband met het oversluiten van de huidige hypotheek of het bijsluiten van een extra lening. Slechts veertig procent is bedoeld voor de financiering van een volgende woning.
Renteverhoging
De run op hypotheken komt mede doordat de hypotheekrentes sinds oktober weer stijgen. De Nationale Hypotheekbond volgt en deelt die wijzigingen op de voet. Volgens hen ging het eind vorig jaar wekelijks om zo’n 30 aanpassingen, maar neemt het aantal nu toe, met een voorlopige piek van 52 mutaties in week 5. Ook zien zij de ‘rentestappen’ forser worden. In plaats van plusjes met honderdsten van een procent tonen de laatste cijfers een gemiddelde stijging van 0,12%. Bij een enkele geldverstrekker is dat zelfs +0,41% over de gehele linie. Over de hele looptijd betaal je dan voor een hypotheek (tien)duizenden euro’s extra aan rente.
De extreme stijging komt bijna volledig voor rekening van de oversluiters en mensen die een tweede hypotheek afsluiten.
HDN, Cijfers hypotheekmarkt januari
Wie nog afwachtte of de lopende lening nog wat voordeliger kon worden overgesloten — omdat de rentes voorheen alsmaar daalden — komt nú in actie. Inmiddels is het einde van de rentevaste periode dichterbij, en de boeterente lager. Maar met een hoger percentage is verder afwachten vaak niet langer voordelig. Hoeveel je netto kunt besparen, of wat een extra lening je maandelijks kost rekent je adviseur je graag voor. Zodra je hebt besloten welke hypotheek het wordt, wordt de geldverstrekker om een offerte gevraagd. Veelal ontvang je eerst een renteaanbod en door die verklaring te tekenen, zet je de rente vast.
Rente, inflatie en de ECB
Met hun renteverhogingen lopen banken in feite vooruit op besluiten die de Europese Centrale Bank (ECB) nog moet nemen. Nu is geld lenen en uitlenen voor hen nog erg aantrekkelijk. De beleidsmakers van de ECB kijken onder andere naar de inflatie. Met de recente prijsstijgingen is die wel toegenomen: binnen de eurozone in januari naar 5,1%, en in Nederland zelfs naar 7,6%.
Bankpresident Christine Lagarde gaf op 3 februari aan dat ‘het goed zou kunnen dat de inflatie hoger uitpakt dan verwacht’. Dat betekent dat de ECB het opkopen van staats- en bedrijfsschulden sneller gaat afbouwen en de rente mogelijk al dit jaar verhoogt in niet pas volgend jaar. Of dat gebeurt bepaalt de ECB tijdens hun volgende vergadering in maart. Gekeken wordt dan of men het doel van een ombuigen van de inflatie naar 2% in 2023 nog haalbaar acht.
Rente nog steeds erg laag
In Nederland bepalen banken en andere geldschieters zelf welke rentetarieven zij rekenen. Volgens ABN AMRO zorgt de felle concurrentie op de hypotheekmarkt ervoor dat de rente hier maar licht zal stijgen. ‘Per saldo blijft de hypotheekrente dus zeer laag’, aldus de bank in een recente vooruitblik. Gevolg hiervan is wel dat de huizenprijzen nog verder zullen stijgen, maar niet meer zo sterk als het afgelopen jaar. De grote banken rekenen op prijsstijgingen van rond de tien procent.
Waarom bijlenen?
Een hogere waarde van de woning geeft ruimte voor een extra lening. De redenen waarom mensen die nu afsluiten lopen uiteen:
- Een verbouwing ⏵vanwege een groeiend gezin, meer thuiswerken, de oude dag, of voor meer comfort en/of een lager energieverbruik
- Een (luxe) investering ⏵ een camper, caravan, vakantiewoning, of woning als beleggingsobject
- Een aanvulling op het pensioen ⏵ via een bedrag ineens of een periodieke uitbetaling
- Een schenking of familiebanklening ⏵ via de ‘warme hand’ en — nu nog — fiscaal voordelig om een (klein)kind te helpen met de aankoop van een woning
Nog maar weinig overwaarde?
Is de huidige overwaarde nog beperkt, omdat je de woning pas kortgeleden kocht. Dan kun je mogelijk toch profiteren van de nu nog lage rente. Ga je namelijk bijlenen voor een investering in de woning, dan neemt die daardoor in waarde toe — hoeveel, is afhankelijk van je plannen. Een taxateur kan daarmee rekening houden en dan is de gewenste financiering misschien toch haalbaar. Wel moeten de nieuwe woonlasten binnen de norm blijven die voor je inkomen geldt.
Bron: Nationale Hypotheekbond