Eigen inwoners voorrang bij koop nieuwbouw

Naar verwachting mogen gemeenten in de loop van 2022 een deel van hun nieuwbouw koopwoningen bestemmen voor eigen inwoners. Die maken zo meer kans op de aanhoudend krappe woningmarkt. De gemeente Zaanstad wachtte de wetswijziging niet af.

Wachttijden van tien jaar voor sociale huurwoningen zijn al gebruikelijk. En bij een bod op een koopwoning vissen inwoners van haar gemeente vaak achter het net, stelt wethouder Songül Mutluer van Zaanstad. Gezinnen uit Amsterdam die hun woning voor een goede prijs verkopen overbieden lokale starters of eenverdieners met gemak. Het project Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) geldt voor een deel van de nieuwbouwwoningen. Men hanteert daarbij o.a. een ‘eigen inwoners eerst’ regel. Zaanstad loopt daarmee vooruit op een aanpassing van de Huisvestingswet die het demissionaire kabinet daags voor Sinterklaas aankondigde.

Dertig procent toewijzing sociale nieuwbouw valt goed
Het wetsvoorstel is opgesteld in samenspraak met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Tot januari kunnen belanghebbenden er hun mening over geven. Volgens demissionair minister Ollongren is het ‘belangrijk dat er ook plek komt en blijft voor de mensen die een binding hebben met de gemeente — de leraren, de verpleegkundigen, de politieagent. Het is belangrijk dat zij kunnen blijven wonen waar zij werken.’ Zij noemt de huidige situatie ‘onwenselijk’ en voegt eraan toe dat het gaat om een ‘beperkt aantal’ woningen die gemeenten op deze wijze kunnen toewijzen. 

'Binding met leraar, verpleegkundige of agent blijft belangrijk

Kajsa Ollongren, minister Binnenlandse Zaken

Volgens een toelichting van het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft de wetswijziging betrekking op zo’n 30 procent van de sociale koopwoningen. Hieronder vallen huizen en appartementen tot € 355.000,-, wat overeenkomt met de grens voor de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) in 2022. De wet wordt naar verwachting in de loop van dat jaar aangenomen.

Ook meer sociale huur naar eigen inwoners
De voorrang voor eigen inwoners bij koopwoningen is nieuw. Gemeenten mochten wel al 25 procent van de sociale huurwoningen toewijzen aan ‘woningzoekenden met een lokale binding’. In de Huisvestingswet gaat ook dit aandeel naar 30 procent.

In het radio1 journaal gaf de wethouder van Zaanstad aan het wenselijk te vinden dat wie binnen hun BKZ-project een koopwoning vindt, een sociale huurwoning achterlaat. Dat scheelt weer iets op de wachtlijsten. Maar zij riep Den Haag vooral op in te grijpen en meer betaalbare woonruimte te creëren.

Project Betaalbare Koopwoningen Zaanstad
Het project Betaalbare Koopwoningen Zaanstad (BKZ) richt zich op starters die aan specifieke eisen voldoen. Behalve voorrang bij het toewijzen, komt de gemeente hen ook financieel tegemoet. Zodoende kunnen zij een woning bemachtigen ‘tussen de twee en tweeënhalve ton’ met een hypotheek van € 100.000,-. Een speciale constructie houdt hun maandlasten binnen de Nibud-grenzen voor betaalbare huur. Men koopt namelijk eerst slechts 65% van de woning en 0% van de grond. De rest blijft eigendom van BKZ — die een inkomensafhankelijke erfpacht rekent. Na een pauze van tien jaar kan de koper (of een volgende koper) de hele woning verwerven.

Meer hulp voor starters
Ook andere gemeenten komen starters op de woningmarkt tegemoet. Bijvoorbeeld met een Starterslening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn). Onder bepaalde voorwaarden kun je hiermee het gat overbruggen tussen wat je op basis van je inkomen maximaal aan hypotheek kunt krijgen en de taxatiewaarde van een woning. Deze extra lening loopt 30 jaar, maar de eerste drie jaar kent hij geen maandlasten. In het algemeen geldt al dat starters eenmalig geen 2 procent overdrachtsbelasting hoeven te betalen bij de aankoop van een woning tot € 400.000,-.

Heb je vragen naar aanleiding van dit onderwerp? Neem gerust even contact op.

Bron: de Nationale Hypotheekbond

Hoewel aan de samenstelling van dit nieuwsbericht uiterste zorg is besteed, sluiten de samenstellers iedere aansprakelijkheid uit voor onjuistheden, onvolledigheden en eventuele gevolgen van het handelen op grond van deze informatie