Pensioenopbouw vaker kwestie van persoonlijke keuzes

Vanaf 2027 bestaan er in ons land geen eind- of middelloonregelingen meer. Dit volgt uit het Pensioenakkoord van 2019. De ‘Wet toekomst Pensioenen’ die dit regelt zou eigenlijk dit jaar ingaan, maar dat wordt 1 januari 2023. De ambitie blijft wel dat iemand na 40 jaar 75% van zijn gemiddelde salaris als pensioen ontvangt. Maar dat blijft afwachten, als de hoogte van de premie het uitgangspunt is bij je overeenkomst. In de afgelopen jaren stegen de beurskoersen fors, maar dat was ook wel eens anders. Natuurlijk zit niemand erop te wachten dat zijn pensioenpot deels verdampt, tegen of na het einde van een werkzaam leven.

Leeftijdsafhankelijk risico én rendement
Bij een premieregeling hanteren pensioenovereenkomsten een leeftijdsafhankelijke manier van beleggen. Aan het begin van de carrière van een deelnemer beleggen ze wat aanvallender, terwijl er naarmate de leeftijd vordert — en het vermogen groeit — een meer verdedigende strategie wordt gevolgd. De balans verschuift dan bijvoorbeeld van aandelen naar obligaties. Het beleggingsrisico én -rendement variëren dus met de leeftijd van de deelnemer. De manier waarop dit ‘life-cycle’ beleggen wordt toegepast, verschilt wel sterk per pensioenaanbieder en -regeling.

Kiezen mag, maar gebeurt weinig
De pensioenhervorming waartoe is besloten brengt meer keuzevrijheid. Het ‘flexibele contract’ zoals de huidige premieregeling gaat heten biedt de deelnemers diverse opties: naast de standaard, neutrale life-cycle van het fonds, kan men kiezen voor iets minder of juist meer risico. Ofwel voor meer defensief of juist offensief beleggen. Dat kan nu al. Alleen blijken in de praktijk maar weinigen die keuze te maken. De meeste volgen dan automatisch de neutrale life-cycle.

Zo’n onbewust gevolg is niet wenselijk. Welk risico fondsen bereid zijn te lopen op het middenpad loopt namelijk behoorlijk uiteen. 'Neutraal’ kan dan risicovoller zijn dan wat deelnemers wenselijk vinden. Na de pensioenhervorming worden alle pensioenaanbieders daarom verplicht de risicohouding per leeftijdsgroep vast te stellen. De volgende uitdaging is de deelnemers hierna goed voor te lichten en effectief te laten kiezen. Loopt er voor jou al een premieregeling, oriënteer je dan nu alvast op wat jij wenselijk vindt. En vraag advies als je twijfelt.

Zelf beleggen of via pensioenfonds?
Zelf kiezen voor een risicoprofiel lijkt in de buurt te komen van zelf beleggen. Nu hebben nog maar weinig deelnemers van een pensioenfonds deze mogelijkheid, maar die komt er wel. Wie vanaf 2023 met pensioen gaat, kan zich maximaal 10 procent van zijn totale pensioenvermogen in één keer laten uitkeren. Wat je met dat bedrag doet, mag je zelf weten. Zelf beleggen is een van de opties.

Andersom volgt uit het pensioenakkoord dat zzp’ers zich makkelijker moeten kunnen aansluiten bij het pensioenfonds van hun bedrijfstak, vrijwillig. Voor wie dat gunstig is, moet nog blijken. Zelfstandige schilders zijn al jaren in een juridisch gevecht om onder hun verplichte lidmaatschap van het pensioenfonds BPF Schilders uit te komen. Keuzevrijheid lijkt ook hier de gulden middenweg. Voor de één is de brede beleggingsmix van een pensioenfonds én hun veilige vangnet bij arbeidsongeschiktheid of overlijden een prettig idee. Een ander kiest liever in vrijheid hoe hij vermogen opbouwt en ooit nalaat, en daarbij de risico’s afdekt.

Oriënteer je, ongeacht je leeftijd
Met het nieuwe stelsel vallen er best wat zekerheden weg. En er komen meer keuzes. Het is dan ook goed tijdig stil te staan bij je financiële toekomst. Of je nu over 30, 20 of 10 jaar met pensioen gaat — of dat al (bijna) bent — elke levensfase en omstandigheid biedt handvatten voor een solide financieel plan. Een eigen woning, eigen bedrijf, je familie, fiscale voordelen… Nu is het moment om onplezierige verrassingen later te vermijden. 

Op het vernieuwde Mijnpensioenoverzicht.nl kun je je alvast oriënteren. Je financieel adviseur helpt je graag je plannen te concretiseren.