Financieel welzijn groeit: minder kredieten en betalingsproblemen
Eind 2020 had de helft van alle Nederlanders een consumptief krediet. Dat is minder dan een jaar eerder, zowel in aantal mensen als kredieten. Ook waren er minder vaak problemen met het betalen van kredieten, of met de hypotheek. Toch komt het BKR ook met een waarschuwing: meer huishoudens raken bij herhaling in de klem. Wat te doen?
Volgens de deze zomer gepubliceerde Schulden Monitor van Stichting BKR stonden er in 2019 onder 9,4 miljoen Nederlanders 11,5 miljoen consumptieve kredieten uit. Vorig jaar daalde dat naar 8,8 miljoen mensen met 10,6 miljoen leningen. De afgelopen jaren werden hiervan steeds zo'n 700.000 betalingsproblemen bij het BKR gemeld. In 2020 daalde tot ruim 657.000—toch nog 1 op de 16 leningen.
Opnieuw betalingsproblemen
Problemen zijn er om opgelost te worden, ook als die ontstaan bij het terugbetalen van je lening. Maar ontstaat er een achterstand, eist de kredietverstrekker de lening op, of spreek je een betalingsregeling af? Dan is dit terug te vinden bij het BKR. Overigens staan álle leningen vanaf €250 en meer dan een maand hier geregistreerd. Inclusief de mogelijkheid om rood te staan op je betaalrekening, of een smartphone-abonnement. Die registratie blijft zichtbaar tot vijf jaar na het einde van de leningsovereenkomst.
Voor 95% van de mensen is dat positief: bij een volgende leningaanvraag—bijvoorbeeld voor een hypotheek— blijkt uit de kredietregistratie dat je altijd netjes betaalde. Wie eerder betalingsproblemen had, merkt wél dat dit zijn huidige leencapaciteit beperkt. Niet zo gek ook, want uit de Monitor blijkt dat bijna 20 procent van de mensen die een betalingsprobleem oplost, binnen zes maanden opnieuw financieel in de problemen komt. Helaas komt dit juist vaker voor dan voorheen.
Geldfit-test. Bij (beginnende) betalingsproblemen kun je bij Geldfit.nl een snelle test doen. Afhankelijk van de uitkomst volgt een verwijzing naar lokale organisaties waar je tips kunt krijgen en regelingen kunt treffen. Je kunt dit ook gebruiken als basis voor een gesprek met je hypotheek- of financieel adviseur.
Minder achterstand bij betaling hypotheek
Als positieve trend signaleert het BKR minder betalingsproblemen rond de hypotheek. Er waren in 2020 zo'n 39.000 huishoudens die daarmee minstens drie maanden achter liepen. Maar dat waren er 10.000 minder dan het jaar ervoor. De Corona-impact blijkt dus minder dan aanvankelijk gevreesd. Wel is er vaak sprake van double trouble: een derde van de problemen met de hypotheektermijnen ontstaat binnen huishoudens waar dan al een achterstand is op een consumptieve lening.
Eind 2020 hadden ruim 39.000 Nederlanders een betalingsachterstand van minimaal 3 maanden op hun eigenwoninghypotheek
Peter van den Bosch, bestuursvoorzitter Stichting BKR
In dit verband pleit het BKR voor een 'positieve hypotheekregistratie'. Op dit moment zijn hypotheekleningen niet bij hun organisatie bekend—net zo min als leningen bij DUO of familieleningen. Alleen achterstanden op de hypotheek leiden tot een BKR registratie. Zou bekend zijn dat iemand met betalingsproblemen op een consumptieve lening ook een hypotheek heeft, dan kan er een 'vroeg-signalering' uitgaan. Het idee daarvan is dat de hypotheekinstantie en -klant zo eerder in gesprek komen en erger kunnen voorkomen. Zover is het nog niet dus.
Strengere regels leningen
Wel van kracht—sinds mei—is een nieuwe Gedragscode Consumptief Krediet. Volgens de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is die bedoeld om verantwoord krediet aan de consument te verlenen. Als deze zijn inkomsten en lasten naar waarheid opgeeft, kan de leeninstelling een betere inschatting maken. Dit moet overkreditering tegengaan en problematische schulden voorkomen. Dreigen die toch, dan neemt de bank direct contact op, op zoek naar een wederzijds acceptabele oplossing. De code betreft aanvragen tussen €1.000 en €75.000. In de praktijk kan het ertoe leiden dat je minder kunt lenen dan voorheen.
Bron: Nationale Hypotheekbond